Bu hafta, doğal sayılarla yaptığımız bir röportaj ile beraberiz, sevgili aylak ve abaküs severler. Röportaj sırasında her sayıya söz hakkı vermemiz mümkün değildi. Bu yüzden biz de, bu sayılardan bir sözcü belirlemelerini istedik. Sonra, diğerlerinden ayrıldık ve bizi bulamayacakları bir yer seçtik. Artık röportaja başlayabilirdik ve başladık. Sözcümüz çok canlı ve sevecen bir sayı. Kendisini 2 olarak biliyoruz,
öyle sayıyor ve seviyoruz.
Sayın sözcü doğal sayıları nasıl tanımlarsınız?
Doğal sayılar öncelikler bir kümedir. İçinde sayılar vardır, bir sürü sayılar, herkes bilir bunu ve saymaya başlar. Bunu biz de biliriz ve başkaları tarafından sayılmak hoşumuza gider. Kendi aramızda bile, sayarız. Ama şu var ki, biz doğal sayılar olarak sıfırdan başlarız. Bunu unutmamalı, sıfıra karşı gereken özeni göstermeliyiz. Sıfır benim kadar değerli olmayabilir ama yine de, matematik camiasının en popüler sayılarındandır, sayılmasa da sevilir.
Bize biraz dört işlemlerden bahsedebilir misiniz?
Peki, toplama işleminden başlayabilirim. Hazır başlamışken de söyleyelim, unutmadan. İki doğal sayının toplamı yine bir doğal sayıdır. Sonra, toplama işlemlerinde sayıların yerleri değişse bile, sonuç aynı kalır. Sonra, bir de etkisiz elemanımız var ve bu sıfırdır, kendisi bu yüzden küme içerisinde yeterince tanınır.
Peki ya, çıkarma işlemi?
Çıkarma işlemimiz değişme, birleşme gibi özellikleri yoktur. İki doğal sayı çıkarırsak, yine bir doğal sayı elde ederiz. İşlem hatası yapmadıktan sonra, bunu bilmeniz yeterlidir. Bu kadar.
Sonra, bir çarpma işlemi vardı, değil mi?
Evet, hala var. Sonra yutan eleman var, sıfır. Sonra bir de etkisiz elemanımız var, bir. Tanıştırayım, dedim. Bu işlemde de değişme özelliği vardır,
a×b=b×a
sonra birleşme özelliği vardır:
(a×b)×c=a×(b×c)
Ve bir de unutmadan söyleyelim, dağılma özelliğine sahiptir:
a×(b+c)=(a×b)+(a×c) veya a×(b-c)=(a×b)-(a×c)
Ve son olarak bölme işlemi kaldı, değil mi?
Evet anlatalım. Ama önce şu var ki, biz, doğal sayılar olarak, bölme işlemlerinde bölünen ile bölenin yerlerinin karıştırılmasına karşıyız. Herkesin ait olduğu bir yer vardır ve bunu değiştiremeyiz. Yoksa bölümün değişeceğini unutmamak gerekir. Bölüm ise, çıkan sonuçtur, bunu söyleyelim, okuyucularla tanıştıralım.